Jawadde(n)! Uitwaaien op Schiermonnikoog in het najaar

8 min.

Laatste update 19 januari

Helemaal in het noorden van Nederland liggen de Waddeneilanden. Voor mij niet helemaal onbekend want eerder was ik nog enkele dagen op Texel, het grootste en meest toeristische van de vijf Nederlandse eilanden. Een tijd geleden werd ik samen met enkele Vlaamse bloggers uitgenodigd voor een bezoek aan Ameland en Schiermonnikoog in het najaar. Ik werd dan wel enkele keren nat tot aan mijn sokken en boxershort, maar ook in de regen hebben de charmante eilandjes wat te bieden.

Voor het eerste deel van mijn reisverslag neem ik jullie mee naar Schiermonnikoog. Het is qua bevolkingsaantal de kleinste gemeente van Nederland en het eiland heeft één dorpje. Juist ja, Schiermonnikoog zelf.

Schiermonnikoog in het najaar

Geen wagens

Wagens zijn niet op alle waddeneilanden toegestaan. Op Texel, Terschelling en Ameland mag je rustig rondtoeren met je auto, maar op Vlieland en ook Schiermonnikoog moet je je stalen ros aan wal laten staan. De inwoners zelf mogen dan weer wel met hun wagen rijden. Je kan overal fietsen huren, er rijden regelmatig bussen en op het eiland zijn er enkele taxibedrijven.

Nationaal Park Schiermonnikoog

Al bijna dertig jaar lang is Schiermonnikoog een erkend Nationaal Park. Het is dan ook een opmerkelijk natuurgebied. Dat komt vooral omdat er een fauna en flora voorkomt die in de rest van Nederland door menselijk toedoen in de loop der jaren zo goed als verdwenen is. Wij trokken samen met boswachter Cynthia, op de fiets, door het afwisselende landschap van Schiermonnikoog. Het werd een tocht door duinen, bossen en strand. Onder de dieren springen vooral de grote hoeveelheid aan vogelsoorten in het oog (meer dan 300 rassen zijn er jaarlijks te zien).  Om verbossing tegen te gaan staan er ook paarden, runderen en schapen te grazen in de duinen.

Echt groot is Schiermonnikoog met zijn 20 kilometer lengte en 4 kilometer breedte niet (op het breedste punt). Er wonen zelfs maar zo’n 950 mensen. Toch komen jaarlijks 300.000 toeristen naar het eiland afgezakt.

Stadswandeling

Wat officieel niet tot het Nationaal Park behoren zijn het dorp en de polder. Toch mag je een stadswandeling niet overslaan tijdens je bezoek aan het eiland. Het oude deel van het dorpje kent heel wat authentieke en karakteristieke eilander huizen van rond 1750, zo leerde rasverteller én eilander Sytze Schut ons.  Die kom je vooral tegen in de Midden- en Langestreek. Typisch voor de huisjes zijn de lage zijgevels, een voorgevel met twee ramen en een schoorsteen en een kleiner raampje of luik bovenaan. Dat werd gebruikt om turf te stockeren. Marten is zo’n oud huisje, dat werd gebouwd in 1724.

De straten werden vroeger van west naar oost gebouwd om de invloed van de wind zoveel mogelijk te beperken. Alle woningen staan ook netjes op één rooilijn en tussen de huizen en de overtuintjes loopt vaak nog een wandelweg.

Vuurtoren

Ieder zichzelf respecterend eiland heeft een vuurtoren, toch? Wel, Schiermonnikoog heeft er zelfs twee: een rode en een witte. De mooiste is de 37-meter hoge Noordertoren. Hij springt door zijn vuurrode kleur het meest in het oog en wordt nog steeds ieder uur van de dag bemand.

Enkele andere leuke plekjes op Schiermonnikoog

  • De Bank van Banck is een – rara – bank. Ze heeft de vorm van een kompas en is geplaatst uit dank voor het aanleggen van de zeedijk
  • Er waren op het eiland heel wat Duitsers gelegerd tijdens de oorlog. Het Bunkermuseum geeft je een indrukwekkende kijk op Schiermonnikoog in oorlogstijd
  • In het Schelpenmuseum kan je onder andere meer dan 1500 soorten schelpen en zeebeesten van over de hele wereld zien
  • De Got Tjark kerk in het centrum van het dorp dateert uit 1866 en is eigendom van de Protestantse Gemeente
  • De Wasserman is een bunker op Poemelsdún uit de Tweede Wereldoorlog. Je kijkt er uit over het hele eiland en de omgeving
  • In de buurt van de bunker, in de duinen aan de Reddingsweg, vind je begraafplaats Vredenhof. Het kerkhof is er voor oudstrijders uit de oorlog en de drenkelingen die aanspoelden op het strand
  • In de Willemshof staat een standbeeld van de Monnik. Schiermonnikoog was vroeger een uithof van een klooster. De naam van het eiland is dan ook een verwijzing naar Schiere of grijze monniken
  • Die andere vuurtoren dan. Ik vertelde je al over de rode vuurtoren, maar op het eiland vind je ook nog een wit exemplaar. Die zuidelijke toren doet sinds 1911 geen dienst meer als vuurtoren. Hij werd wel een tijdje ingezet als watertoren en dient nu enkel nog om er (telecom)antennes op te plaatsen.

Food & Drinks

  • Hotel van der Werff is een begrip op Schiermonnikoog. Het is een voormalig raad- en rechthuis en werd in het begin van de 20ste eeuw gekocht door politieman Sake van de Werff. Wij pauzeerden er even voor een koffie. | Reeweg 2 | Schiermonnikoog
  • Voor de lunch gingen we naar hotel-restaurant Hotel De4dames. Het werd een mostardsoepje en – hollandser kan haast niet – broodje kroket. | Langestreek 94 | Schiermonnikoog

Culturele hoofdstad 2018

In 2018 was Leeuwarden samen met heel Friesland Culturele Hoofdstad van Europa. Uiteraard maken ook de Waddeneilanden hier onderdeel van uit. Schiermonnikoog behoort immers tot de provincie Friesland.

Schiermonnikoog praktisch

Vanuit Vlaanderen rijd je het best naar Lauwersoog, een dorpje in de Nederlandse gemeente Groningen. Als je in Antwerpen vertrekt duurt deze rit ongeveer 4 uur (340 kilometer). Daar laat je de auto staan en neem je de boot naar Schiermonnikoog.

Voor de bootdienst betaal je afhankelijk van het seizoen tussen de 13 en 15 euro voor een retourticket per volwassene. De overtocht duurt zo’n 45 minuten. Aan boord is er een selfservice restaurant. Meer info.

Wil je sneller (ca. 15 minuten) naar het eiland varen dan kan je ook voor de watertaxi kiezen. Je dient wel eerst vooraf een telefonische afspraak te maken. Deze optie is wel aanzienlijk duurder. Meer info.

Op het eiland zelf kan je gebruikmaken van een taxi. Meer info.

Wil je nog meer te weten komen over de Waddeneilanden en over Schiermonnikoog? Dan kan je terecht op deze en deze website.

Ben jij al eens op één van de Waddeneilanden geweest?

Ik ben Bart, de globetrotter achter Vetexbart, een reisblog gestart in 2013. (In mijn dromen) vaak te vinden op dat ene groene bankje in Central Park. Enorme fan van NYC & Antwerpen. Zot van Centraal & Oost-Europa. Rijbewijsloos, maar altijd in de mood voor een epic roadtrip. Slaap liever op hotel dan in mijn eigen bed.