De Baltische Staten zijn vaak onderbelicht als toeristische bestemming. Ze kunnen niet uitpakken met iconische trekpleisters zoals de Eiffeltoren of het Colosseum en vaak dragen ze nog een grauw imago mee dankzij hun Sovjet verleden. Onbekend maakt onbemind en daarom vlogen we – in putje winter – naar Litouwen. Maak kennis met hoofdstad Vilnius, een verrassende parel met een van de grootste historische binnensteden van Europa.
Waar ligt Vilnius ergens?
Vilnius is de hoofdstad van Litouwen. Dat land ligt in Noordoost-Europa en is samen met Letland en Estland een van de drie Baltische Staten. De stad ligt in het zuidoosten van het land, dicht bij de grens met Wit-Rusland.
Hoe kom je het makkelijkst in Vilnius?
Vanuit België kan je rechtstreekse vluchten vinden vanuit zowel Brussels Airport (met onder andere Brussels Airlines, airBaltic en LOT Polish Airlines). Wil je vliegen vanaf de luchthaven in Charleroi-Brussels South dan kan dat met Ryanair of Wizz Air.
Wij vlogen vanaf Eindhoven Airport naar Vilnius met Wizz Air. De vlucht duurt 2 uur en 15 minuten. Voor recente ticketprijzen zoek je hier.
De luchthaven van Vilnius ligt slechts enkele kilometer van het centrum (ca. 15 minuten rijden). De makkelijkste optie om naar je hotel of Airbnb te reizen is met de taxi. Installeer vooraf de app Bolt en zoek een chauffeur vanaf de luchthaven. De rit naar de stad kost je ongeveer 8 à 12 euro.
Wandeling in het oude centrum
Het historisch centrum van Vilnius kent een prachtige oude stadskern. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het in de jaren 90 uitgeroepen werd tot UNESCO-werelderfgoed. Hier wandel je door een van Europa’s grootste overgebleven middeleeuwse stadscentra.
Ondanks verschillende invallen, verwoestingen en branden bleef een mix van verschillende architecturale vormen – zoals barok, gotiek en renaissance – mooi bewaard. Het is nog steeds een stad met een rijk erfgoed.
Bart
Wij gaan op pad door Vilnius met de enthousiaste Ugnė van Free Walking Tours. We kozen voor de twee uur durende wandeltocht door het Oude Centrum. Deze interessante tour brengt je langs de bekendste en opvallendste highlights van de stad. Je start op het centrale Cathedral Square aan het Gediminas monument (die wordt beschouwd als de stichter van Vilnius) en passeert onder andere de grootste universiteit van Litouwen, het presidentiële paleis en enkele blikvangers zoals de Sint-Annakerk en de Bernardinekerk. Natuurlijk maak je ook kennis met de eigenzinnige Republiek Užupis.
Er zijn nog andere tours beschikbaar, zoals de Sovjet Vilnius wandeling of een tour door Joods Vilnius.
Trek je thermisch ondergoed maar aan!
Wij kozen voor een winters tripje naar Vilnius. De stad in de winter is echt magisch, maar wees wel voorbereid op barkoude temperaturen. In januari bijvoorbeeld kan het erg koud zijn, dus zorg voor warme kleding. Het kwik kan overdag zakken tot min 10 °C à min 20 °C of nog kouder. Ook een laag(je) sneeuw hoort tot de mogelijkheden.
Užupis: kunst & straatvibes
Een trip naar Vilnius is niet volledig zonder een bezoek aan de wijk Užupis. Dit fotogenieke stadsdeel wordt van het historische centrum gescheiden door de Vilnia-rivier.
Deze eigenzinnige plek is zowaar het artistieke hart van de stad en is niet minder dan een zelfverklaarde republiek, inclusief eigen grondwet, president en ambassadeurs. En een volwaardig leger van … 12 man! Wat in de jaren 90 een totaal verloederde buurt vol misdaad was, groeide uit tot een kleurrijk en levendig district.
Bart
In de smalle straatjes en langs de rivier vind je heel wat eigenaardige tekeningen en verschillende vormen van streetart terug. Je kan jezelf opwarmen in één van de hippe Bohemien cafeetjes, lokale boetieks of kunstgalerijen die er zijn in de wijk.
Smaakvolle ontdekkingstocht door Vilnius
In Vilnius moet je nooit ver zoeken voor een koffiebar, café of restaurant. De hele stad ligt bezaaid met verschillende soorten eet- en drankzaakjes. Zoals in heel Litouwen is de keuken stevig en hartig. Denk aan gevulde aardappelknödels, gehaktpasteitjes, gefrituurd roggebrood en spek. Niet weg te denken op de menukaart – zeker in de zomer – is de typische felroze koude bietensoep Šaltibarščiai met dille, komkommer en ei.
Ook de paddenstoelvormige, kruidige koekjes met glazuur zijn een specialiteit, vooral rond de feestdagen. Niet echt onze meug, maar wel een leuk souvenir om mee te nemen naar huis.
Bart
Favoriete adressen
Voor traditionele Litouwse gerechten moet je bij Gabi zijn, of bij Bernelių Užeiga als je ook vegan-opties wilt. Žemaičių Ąsotis ligt wat verder uit het centrum en trekt vooral locals. Zin in een snelle hap? Beigelistai serveert topbagels, en voor goede koffie met een mooi interieur ga je naar Eskedar Coffee Bar.
Voor iets unieks is Baleboste (Litouws-Joodse keuken) een aanrader, terwijl je bij Plus Plus Plus budgetvriendelijk eet. ‘s Avonds duik je in de alternatieve sfeer van Bix Bar of ontdek je speciaalbieren bij Nisha Craft. Lukiškės Prison Bar is een must voor wie eens in een gevangenis wil borrelen. Nog niet genoeg? Bij Džiugas Cheesehouse proef je desserts met kaas, terwijl Užupio Picerija de beste pizza’s serveert. Wil je wat afwisseling? One for All combineert Litouwse en wereldkeuken.
Uitzicht vanaf de Gediminus Toren
Nog een must is een klimmetje naar de bekende Gediminus Toren in het hartje van het centrum, uitkijkend op Cathedral Square. De toren geeft je een uitstekend panoramisch beeld over de oude stad en z’n heuvels eromheen. Zo krijg je een 360° uitzicht over de Neris rivier – die voor de gelegenheid bedekt was met pancake-ijs door het vriesweer – maar ook de oude stadsmuren en zelfs het Palace of Culture and Sport, een overblijfsel van het Litouwse Sovjetverleden.
De heuvel waarop de Gediminus Toren is gebouwd is er slecht aan toe. Dat heeft onder andere te maken met erosie waardoor de grond langzaam weg wordt gehaald door regen, sneeuw en wind. Ook de stadsontwikkeling en het vele verkeer rondom zijn enkele verklaringen van de verzakkingen. Ondanks de vele euro’s die al werden uitgegeven aan renovaties en opknapwerken is er nog steeds geen passend antwoord gevonden voor het probleem.
Stadsgids Ugnė
Wil je liever met de kabellift naar boven? Dat kan in no-time voor 3 euro per persoon.
Museum in voormalig KGB-hoofdkantoor
Wil je ook nog wat te weten komen over de turbulente geschiedenis van Litouwen onder het Sovjetbewind, ga dan naar het Museum of Occupations and Freedom Struggles. Het museum is ondergebracht in een voormalig KGB-hoofdkwartier. In het gebouw werden politieke tegenstanders opgesloten, gefolterd en geëxecuteerd.
Het museum is grofweg opgedeeld in twee stukken. Op het gelijkvloers en de bovenverdiepingen zijn tentoonstellingen ingericht over het Litouwse verzet, de talrijke deportaties en het dagelijkse leven in de Litouwse Socialistische Sovjetrepubliek. In de kelderruimte zie je gevangeniscellen, maar ook de martel- en executiekamers.
Je hebt ongeveer 45 minuten tot een uur nodig om het kleine museum te bezoeken. | € 6 entree. Je kan ook kiezen om hier een gids te boeken.
Van Sovjetbezetting naar Onafhankelijkheid
In juni 1940 werd Litouwen geannexeerd door de Sovjet-Unie, waar het politiek werd onderdrukt en er heel wat deportaties plaatsvonden naar Siberië onder Stalinistische terreur. Na de Duitse bezetting tijdens WOII werd Litouwen opnieuw onder het Sovjetregime gebracht, ondanks hevig verzet van de partizanen. In 1990 verklaarde het land zich uiteindelijk onafhankelijk. Anno 2025 blijft Litouwen alert op de dreiging vanuit Rusland.
Treinrit naar Trakai
Ben je net zoals wij enkele dagen in Vilnius dan kan je een daguitstap maken naar Trakai. Dit historische stadje ligt op zo’n 35 kilometer van de hoofdstad en is heel gemakkelijk met de trein te bereiken in iets meer dan een half uur (ca. € 3 enkele rit). De blikvanger is het fotogenieke Trakai Castle dat op een eiland ligt in een van de vele meren, waar je ook nog eens prachtige wandelingen kan maken. Het kasteel was ooit de residentie van de Litouwse groothertogen. In het stadje zijn voldoende – maar in de winter eerder beperkte – mogelijkheden om iets te eten en te drinken, zoals bijvoorbeeld onze aanrader Restoranas Trakų Dvarelis.
Vanaf het treinstation van Trakai wandel je in een klein uur naar het kasteel (zo’n 4 kilometer). Je kan ook een Bolt-taxi oproepen voor ongeveer € 3.
Slapen in stijl: artsy appartement in Vilnius
We slapen in een prachtige Airbnb-woning in de artistieke wijk Užupis. Het appartement ligt verscholen op een binnenplaats niet ver van de Engel van Užupis die op het centrale plein staat. De woning is sfeervol en met veel zorg ingericht met Arabische tinten, warme kleuren en op maat gemaakte details. De dakramen laten heel wat natuurlijk licht binnen. De badkamer met prachtige mozaïeken en regendouche straalt luxe uit en de keuken is voorzien van alle benodigdheden, inclusief SMEG-koelkast, Nespresso-koffiemachine en oven. Rondom zijn er heel wat horecazaken te vinden en er is een supermarkt op korte wandelafstand. | Vanaf € 70 per nacht.
Dit artikel bevat misschien enkele partnerlinks. Wat betekent dat? Simpel: als je via zo’n link iets boekt, ontvangen wij een klein centje. Jij betaalt niets extra. Beloofd! Zo steun je ons gratis platform en kunnen wij onszelf af en toe trakteren op een fris pintje. Bedankt!
